Me and my Mom

My sister's and Husband

My older sister's

Malaysia mempunyai 25.6 million penduduk pada tahun 2004 manakala pada bulan August, 2005 ia telah meningkat ke angka 26.1 million (Jabatan Statistik Malaysia, 2005). Lebih daripada itu, Malaysia adalah sebuah negara yang mempunyai pelbagai jenis agama dan budaya iaitu Melayu, Cina, India dan kumpulan etnik lain yang tinggal berdekatan (Abraham, 1999). Ianya merangkumi masyarakat yang terdapat di Sabah dan Sarawak. Masyarakat Iban yang merupakan sebuah masyarakat yang terdapat di Sarawak yang amat kaya dengan warisan dan kebudayaannya. Berikutan itulah, Sarawak amat terkenal dengan keunikkannya yang kaya dengan warisan pelbagai kaum yang mewujudkan keindahan kepada Bumi Kenyalang.

Kenyataan diatas disokong oleh Jeffrey Jehom dalam penulisannya Kedinamikkan Hubungan dan Pluralisme Etnik di Sarawak. Jeffrey Jehom (2000) menyatakan Sarawak adalah negeri yang terbesar di Malaysia dan terletak di Kepulauan Borneo yang terdiri daripada pelbagai suku kaum yang sekali gus melahirkan budaya yang unik dan tersendiri. Menyebabkan ianya berbeza daripada negeri-negeri lain yang terdapat Malaysia. Menyentuh mengenai kumpulan etnik yang mendiami Sarawak pula, menurut Zainal Abidin Zulcifly (1988 : 02) dalam penulisannya yang bertajuk Adat Resam Penduduk Sarawak, secara kolektifnya, kumpulan etnik utama di Sarawak dikenali sebagai Dayak, Iban, Bidayuh dan Orang Ulu. ‘Dayak’ yang bermakna ‘hulu’ atau ‘pedalaman’, digunakan sebagai istilah umum oleh penduduk Islam pinggir pantai bagi merujuk kepada lebih 200 kumpulan suku peribumi yang tinggal di kawasan pedalaman. Lazimnya mereka tinggal di rumah panjang, iaitu rumah komuniti tradisional yang boleh memuatkan antara 20 hingga 100 buah keluarga.

Dari segi jumlah penduduk di Sarawak pula, bilangan kumpulan etnik Bumiputera jauh melebihi komuniti Melayu dan Cina. Situasi ini menunjukkan etnik Bumiputra merupakan penduduk majori yang mendiami Sarawak, Bumi Kenyalang. Fakta ini dikuatkan lagi dengan fakta yang dinyatakan oleh Welyne Jeffrey. Menurut Welyne Jeffrey Jehom (2000 : 7) dalam penulisannya Kedinamikkan Hubungan dan Pluralisme Etnik di Sarawak, jumlah penduduk Sarawak adalah sekitar 1.6 juta orang. Kumpulan etnik yang terbesar di Sarawak ialah Bumiputera 810,149, Cina 445,548, dan Melayu 349,388. Sarawak mempunyai masyarakat yang berbilang kaum, kerana terdapat lebih daripada 30 kumpulan etnik. Dengan wujud entik yang ramai ini, sedikit sebanyak menyumbang kepada persekitaran yang amat unik kepada Sarawak dari segi kebudayaan dan warisan. Kebanyakkan mereka tinggal berselerak di seluruh Sarawak akibat perpindahan penduduk kerana pekerjaan dan persekolahan. Fenomena ini menyebabkan penduduknya tinggal aman dan menghormati kebudayaan dan warisan masyarakat lain tanpa mengira agama, bangsa dan status masyarakat tersebut.

Jika ditinjau dari taburan masyarakat Iban pula, masyarakat Iban hampir terdapat di seluruh negeri Sarawak. Hal ini dapat dijelaskan oleh Welyne Jeffrey Jehom (2006 : 72) melalui sebuah penulisan ilmiah yang berjudul Hubungan Etnik di Malaysia, menurut beliau sebanyak 481,683 orang Iban terdapat di sekitar Sarawak. Ini membuktikan bahawa kaum Iban merupakan kumpulan etnik terbesar di Sarawak, kaum Iban merangkumi 30 peratus populasi negeri ini. Ini menyebabkan masyarakat Iban hampir terdapat di setiap bahagian yang terdapat di Sarawak. Kenyataan ini dikuatkan lagi oleh Jantan anak Umbat (1998 : 1) melalui sebuah penulisan yang berjudul Adat Resam Masyarakat Iban, menurut beliau kaum Iban merupakan kumpulan etnik terbesar. Kadangkala mereka dikategorikan secara salah sebagai etnik Dayak Laut kerana kepakaran mereka menggunakan bot. Dahulu kala, mereka adalah pejuang yang sangat gagah berani dan terkenal dengan ngayau atau pemburuan kepala serta aktiviti pelanunan. Secara tradisi, mereka menyembah dewa di bawah kekuasaan Singalang Burung, Tuhan burung peperangan dan sebagainya. Walau bagaimanapun, kebanyakan mereka kini beragama Kristian, namun begitu terdapat juga diantara mereka yang masih mengamalkan amalan tradisi yang diwarisi secara turun-temurun daripada nenek moyang mereka yang terdahulu. Kebiasaannya yang masih mengamalkan amalan tradisi lama ini merupakan golongan tua manakala yang sudah beragama merupakan generasi baru yang sanggup menerima perubahan mengikut arus pemodenan. Perkara ini jelas terbukti kerana menurut Sandin (1980 : xi-xvii) melalui penulisannya Iban Adat & Augury, menurut beliau, kebanyakkan kaum Iban hari ini menganut agama Kristian, tetapi mengekalkan adat resam dan kebudayaan serta nilai tradisi yang berlandaskan adat. Kenyataan ini sememangnya ada kebenarannya. Hal ini kerana masyarakat Iban merupakan masyarakat yang masih kuat mengamalkan tradisi mereka yang diwarisi secara turun-temurun daripada nenek moyang yang terdahulu. Bagi masyarakat Iban adat resam dan kebudayaan yang dimiliki merupakan identiti mereka yang sangat unik dan tidak terdapat pada masyarakat lain dan mereka sangat percaya akan apa yang mereka amalkan mempunyai erti dan signifikan dalam kehidupan dan ianya sangat berpengaruh dalam mempengaruhi kesejahteraan dalam kehidupan seharian mereka.

Dari segi sejarah asal-usul masyarakat Iban pula, tidak terdapat bukti kukuh yang menjelaskan asal-usul masyarakat ini. Ini jelas menurut, Zainal Abidin Zulcifly (1988 : 77), dalam bukunya Adat Resam Penduduk Sarawak, beliau menyatakan bahawa tempat tinggal mereka (masyarakat Iban) yang asal tidak dapat ditentukan tepat kerana tiadanya catatan sejarah atau rekod bertulis. Ini menyebabkan sukar bagi masyarakat Iban untuk menyatakan secara rasmi atau sah dari mana asal-usul mereka. Sungguhpun begitu, menurut Empiang Jabu (1988 : 21), dalam buku Iban In Society/Seminar Budaya Iban kedatangan kaum Iban pertama ke Sarawak iaitu bermula generasi ketujuh belas dari Ketungau (kawasan Kapuas) ke sungai Undup (kawasan sungai Batang Lupar) iaitu terkenal dengan ketua Iban bernama Jelian yang tinggal di Wong Empangu (berdekatan Simanggang). Pada generasi keenam belas, ketua Iban selepas Jelian iaitu Penghulu Ganja yang berumur 54 tahun sekitar 1979 telah bersara sebagai penghulu di kawasan Rimbas.